Hıtə reçini əfsonə

Kinə ğələdə şahi rotış heste, binim bə çı əy so hejo havzə xolinə doon reç doydən,kənonışən çı bılındə parçini eqırdədəy. Boği miyonədə qılə bululə rot ejə bəbe.Bululə rotədə şahi kinə hıtə.Əv ve vaxte hıtə, zolımə tilisimkori boəy codiş kardə. Şahzodə molyətinə çəşon dəvoştə bıə zərə çopodə,çı pərğo dılədə qıniyə, detobə Səfəviyon tobyəku bə şahzodə kinə çəş damə reçinə şahzadə zoə omey bəhıte. Hıtə reçin ətırə bu doə havzə vılon arədəy, binim əv çeəvonku vılə dastə əqəti.

Detobə havzətiyon,ətırinə vılon pəleşk be, voş-vəşəynə,de ıştə qonə hır vardə,dəmi ğo kardə pozi ome bəte, peşo bəyşte,ıştə reçinə şahzodə bəvinde.Şahzodə bə ıştə piyə kinə reçinə,molyətinə kəpot baxşə bədoy. Reçinə şahzodə xanım- İroni cərə şah Keykavusi kinə be,binim əv de ıştə zu iyən ciqəmandəti dınyo həməş qətəşbe,mande peşo çeəy qiraminə tobyə haftsəynə divi nəsm kardəşbe.

Şahzodə reçinəti divi pandış bardəbe, çe şah tobyəku iqlə əvış bəyji oqətəşbe ki,əy bo ıştə ğul-kəniz bıkə.Mande qılə ənərımuzə hərəbaxtəti bə ım qədəliyəti iyən exrocəti roş nıdoy: divi siyo xovi bardışe;əv detobə ımrujnıə ruji “Divi ğələku” zəmini jiədə,bərdoştə xonədə hıtəbe,de hiç qılə ro oğo bedənıbe. Əyo həmən həzo qılə xımbədə niyon kardə bıə xəzinə hestbe,binim əy şoxinə ağuynə moron hovoz kardəbin. Im moron de molyətinə çəşon reç doəbıə tacinə (pəpuləynə) podoşoşon hestbe.

Zuyəni bandonədə jiyə,çeəy otovi jintono bıə həmə moron Nəvuzə idədə bə ıştə podoşo sə jəy omedən,boəyro ıştə qəvədə zərə pul vardedən. Çı zərə pulonədə çı moron podoşo xəzinə qırdə bedə. Moron podoşo vavuski doə cıvonə,reçinə moron eqırdədəy,binim əvon həmən hıtə zıbudə divi hovoz kardən. Divi dıl qılə qədə sipiyə sıği dılədə niyon kardə bıə,çı qədə sıği moron podoşo ıştə zıvoni jintono noğo dodə. Div ənəndə ənəmard bəbe ki, çı əy dıl moron podoşo mardəbəpeştən bə çeəy ənuzi ovaştedə, hovoz kardə bedə.

Kələntərə Səfəviyə şahon tumədə bıə cıvonə reçinə şahzodə zoə,binim bə hıtə reçinə şahzodə kinə dılış dətaspəbe, moron şahəti, çəğınən bə şahzodə xanımi hıtə rot şeyədə bəstonəsə bə çı əy nav pərinə əjdoho beşe. Əjdoho şahzodə zoəş bə hıtə reçini həvəndisə nahaştışe. Əjdoho de şahzodə arədə marde-mande canq bino be,şahzodə bə əjdho bac oməy.Şahzodə əjdohoş nıkışte,əvış bə ıştə həvəndisə okırnişe. Əjdoho bənəy qılə dıləsoxtə dusti şahzodə həmə roqardışon iyən canqoədə çı əy tono be.

Şahzodə bə reçinə şahzodə hıtə rot dəşeyədə,zıbudə,ağuynə moron,morəçəçulon bəy hurəcışon karde,mande şahzodə de əjdoho dasdtqətəti əvonış həmə ğırış karde. Çı əy roysə beşə həmə saxteyətiyon dəvardəbəpeşt, şahzodə zoə sərisofə honi ovədə dənışte,bə hıtə reçini xonə oməy,əvış siyo xoviiku pekardışe. Bə şahzodə kinə nez oməy, votışe: -Reçinə şahzodə,bıvot,ki tınış iyo dastqir kardə, az çeəy rizi bəpəlem!  -Mıni iyo bılxinə tilisimkori dastqirış kardə-şahzodə kinə hayış doy,-mande əv həni bəmı niçi kardey nibəzıne, çumçuko tı mını pəydo karde. Bəti iqlı div poəjənəti kardey bəzıne, binim əv bı rujonədə haniku oğo bəbe,mıni ıştə palyo bəbarde.

Tı əy kıştey əzıniş,çumçuko əv ənəmarde. Əv divi çı əmə tobyə nəsm kardəşe,binim bo ıştə xəlqi çokə rujiro həşə ğurbinə Darə şahi çəşənəvo jintono hərəbaxt,de boli-puri jidəbe.Im həybətinə deşmeni çoknəy ənəxəto karedey çəmi az bətı obəmutem,-şahzodə xanımi ıştə sıxanış nimədə onıqəte.-Bəmı quş bıdə:bı nezəroədə “Daqer ğələ” nomədə qılə rıjolə heste. Əyo ğədimə şahə məçit heste,binim əshəbəonədə qıləyni ğəbi həvəndisəy.Əynə rujon əyo şiəyon ve piyə həmən ğurb noə,Şeyx Səfi ustod Şeyx Zahid omedə. Əv bı məçitədə haft rıkət nomoj bəvote,nomoji orıxniyəbəpeşt əshəbo ğəbisə ğoymədə ismon bahande. Şeyx iqlə nomoji vaxti bə odəmon çəş çidə.Əshəba ğəbi palyo bo əyro bəlet bıbır,çəş bıkə,əv omeyədə bə çı əy poon eqın,kırt-kırti bıvot:” Ha şiəon ğurbinə pıə,bə çımı dardi dəmon bıkə,bə Xıdo iyən  peyğəmbər Məhəmmədi xoto”. Nomoji orıxniyəbəpeşt Şeyx ıştıku bəparse: ”Iştı dard çiçe,ha Səfəviyon dəvləti qiraminə şahzodə?” Bəvə divi rınə boəyro qəp bıjən.Şeyx bətı quş bədoy,çəyo kali dıvon bahande,bə ıştı dimi se bəjən pu bəkarde,bətı qılə çoçinə dıvo bədo, bəvote:

”Şahzodə,ım dıvo peqət,bışi bə Divi ğələ,navədə bə divo nez bıbi,haft bəjən dıvo bahand.Peşo dəşi bə ğələ.Tıni əyo qirəm ağuynə moron bə eqrd bəsten, tı çı əvonku mətars. Bəvədə bə ıştı nav vavuskəynə,reçinə moron eqırdədə qılə dırıst sipiyə mor bebəşe,əv ıştə qəvo qılə sipiyə sığ bebajkarde. Tı əy, sipiyə sıği peqət,bə sipiyə mori se bəjən sə bıjən, mande əv sipiyə sıği bıhor,bıkə bənəy sipiyə ordə.

Çımi bəpeşt bəşeş,divi mardə ləşi bəvindeş” Şahzodə bə ımon quşış doy,bə şahzodə xanımi votə vırə şey,sərostədə əynə şəvon əyo otəş sutey vindışe. Vindışe ki, Şeyx Zahid əyo nımoj votedə, Şahzodə bə ğurbinə sipirişi nez be, çeəyku dıvoş səy, bə divi orəx beşe, de şahzodə xanımi kəxıvand be, çı İroni şah be, de jıqo ro Səfəviyon tobyə şahəti bə dastış varde.  Çə vaxtnəku İroniro hərəbaxtə rujon bino bin.

Peyəqordon:

Diana Montgomeri

Comments

Be the first to comment on this article

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Go to TOP